لکه‌های سفید روی پوست چیست؟
لکه های سفید روی پوست چیست؟
بیماری برص یا «ویتیلیگو» همان عارضه پوستی معروف به لک و پیس است که بیمار را از نظر ظاهری بسیار آزار می‌دهد.
به‌دنبال ابتلا به این بیماری که در بسیاری موارد جنبه ارثی دارد، رنگدانه‌های بخش‌هایی از پوست که بیشتر در ناحیه دست و صورت است، از بین می‌رود و لکه‌های سفیدرنگی روی این نواحی بروز پیدا می‌کند.
لک و پیس، بیماری پیش‌بینی‌نشده‌ای است که با از بین‌رفتن سلول‌های رنگدانه‌ساز پوست در بخش‌هایی از بدن اتفاق می‌افتد.
دکتر سید مسعود داوودی، متخصص بیماری‌های پوست و مو در گفت‌وگو با «جام‌جم» ضمن بیان این مطلب می‌افزاید: لکه‌های ناشی از این بیماری که هیچ‌گونه درد، سوزش یا خارشی برای بیمار به همراه نمی‌آورد، معلوم نیست که در کدام قسمت بدن و به چه تعدادی ظاهر خواهند شد. البته این بیماری بیشتر جنبه ژنتیک دارد، یعنی در یک‌پنجم موارد، در اقوام نزدیک بیمار هم دیده می‌شود، اما کسانی که از نظر ژنتیک مستعد بیماری هستند، باید از قرارگرفتن در معرض اشعه خورشید و نیز استرس‌های روحی و جسمی پرهیز کنند.
این متخصص می‌افزاید: کسانی که دچار انواع اضطراب‌ها و افسردگی‌ها هستند یا این‌که در زمینه کاری شان نوعی بی‌انضباطی وجود دارد، بیشتر در معرض بیماری لک و پیس قرار دارند. کسانی که در تماس مستقیم با اشعه خورشید و در معرض آفتاب‌سوختگی هم هستند، بیشتر به این بیماری مبتلا می‌شوند.
لک و پیس در قلب بیماری‌های خود ایمنی
دکتر داوودی با تاکید بر این‌که پرهیز از مصرف غذاهای سرد و ترش یا غذاهای دریایی برای جلوگیری از لک و پیس مبنای علمی و درستی ندارد، ادامه می‌دهد: مرگ سلول‌های رنگدانه‌ساز که منجر به بروز لکه‌های سفید روی پوست می‌شود، در برخی موارد در افرادی اتفاق می‌افتد که مبتلا به بیماری‌های خودایمنی هستند. بیماری‌هایی چون کم‌خونی‌های حاد، اختلالات تیروئیدی، دیابت غیروابسته به سن و برخی بیماری‌های پوستی چون پسوریازیس (نوعی بیماری پوستی مزمن که عارضه‌هایی قرمزرنگ، پوسته‌ریز و خارش‌دار در پوست سر، آرنج، ساعد، زانو، ساق و سایر بخش‌های بدن ایجاد می‌کند) و نوعی طاسی.
وی تاکید می‌کند: ضایعات مربوط به این بیماری بیشتر در صورت، لب‌ها، دست، بازو، پاها و نواحی تناسلی بروز پیدا می‌کنند، اما بجز مشکل ظاهری، هیچ عارضه دیگری را برای شخص به همراه نمی‌آورد و روند پیشرفت بیماری و انتشار لکه‌ها در بیمار، به هیچ وجه قابل پیش‌بینی نیست.
وقتی موها رنگ نباخته‌اند!
دکتر داوودی با اشاره به این‌که مکانیسمی که رنگدانه‌های پوست و ریشه مو را از بین می‌برد، باعث سفیدشدن موهای اطراف لکه‌ها می‌شود، اضافه می‌کند: اتفاقا درمان این بیماری در کسانی رضایت‌بخش است که موهایشان در اطراف لکه‌ها، رنگ نباخته و سفید نشده است، چون منابع درمانی، دقیقا رنگدانه‌های موجود در ریشه موها و در عمق پوست قرار دارند.
وی تاکید می‌کند: هدف اصلی از درمان این بیماری، تحریک سلول‌های بخش‌های آسیب‌دیده پوست و رنگدانه‌سازی مجدد است، بی‌شک لکه‌ها در مناطقی که کم‌موتر هستند، چون پشت دست‌ها و اطراف ناخن‌ها با شانس کمتری برای درمان موفق مواجهند.
درمان همیشه ممکن نیست
دکتر داوودی به یکی از دلایل اصلی عدم موفقیت روند درمان لک و پیس اشاره کرده و می‌گوید: از آنجا که برای درمان بیماری خودایمنی شخصی که به لک و پیس مبتلاست، مجبوریم سلول‌های دفاعی بدن را تضعیف کنیم، وی را در معرض ابتلا به بیماری‌های میکروبی و ویروسی، یعنی خطری بسیار بزرگ‌تر قرار می‌دهیم. به همین دلیل از انجام این شیوه درمانی، آن هم بهخاطر رفع عارضه‌ای که تنها جنبه زیبایی شخص را به خطر انداخته است، اجتناب می‌شود.
وی با اشاره به این‌که شانس درمان با دارو بخصوص برای نقاطی که به مرکز بدن نزدیک هستند، بیشتر بوده و نزدیک به 40 درصد است، اضافه می‌کند: درمان ضایعات محدود این بیماری بر استفاده از داروهای کورتونی موضعی متکی است. همین‌طور در کودکان، استفاده از ویتامین‌های گروه Eو C توصیه می‌شود. با این حال برای ضایعات وسیع می‌توان از روش‌هایی مثل نوردرمانی که تمام ضایعات بدن را تحت پوشش اشعه ماوراء بنفش، قرار می‌دهد بهره گرفت، البته لیزر درمانی هم در مواردی موثر خواهد بود.
پیوند سلول‌های بنیادی، روشی در دست تحقیق
دکتر داوودی با تاکید بر این‌که روش درمانی نوین کشت سلول‌های ملانوسیت پوست و پیوند آن به پوست بخش‌های آسیب‌دیده در بیماران مبتلا به لک و پیس همچنان در دست تحقیق است، اظهار می‌کند: این روش همچنان با چالش‌هایی روبه‌روست، چراکه ما نمی‌توانیم به طور قطع مسیری را که می‌خواهیم پس از پیوند سلول‌های بنیادی روی پوست شخص طی شود، تعیین و هدایت کنیم.
به گفته او، قرار نگرفتن در معرض شدید نور آفتاب و کاهش استرس‌های روحی می‌تواند در کنترل و پیشگیری از بیماری موثر باشد.
